Sosyal bilimciler genellikle belgesel araştırma yaparlar. Birincil kullanımı, çeşitli belgeleri sosyal veya tarihi değer açısından değerlendirmektir. Araştırmacılar ayrıca olayları veya kişileri çevreleyen çok sayıda belgeyi incelemek için belgesel araştırması yaparlar.
Belgesel araştırma nedir?
Belgesel araştırma, bilgi kaynağı olarak resmi belgelerin veya kişisel belgelerin kullanılması yoluyla yapılan araştırmadır.
Belgeler aşağıdakilerden herhangi birini içerebilir:
- Gazeteler
- Pullar
- Günlükler
- Haritalar
- El İlanları
- Dizinler
- Tablolar
- Devlet istatistik yayınları
- Gramofon kayıtları
- Fotoğraflar
- Bilgisayar dosyaları
- Bantlar
Yukarıdakiler geleneksel “belge” tanımına uymayabilir, ancak bilgi içerdikleri için şirketler bunları belgesel araştırma için kullanabilir.
Belgesel araştırması, medyada, metinlerde ve fiziksel öğelerde kayıtlı mevcut bilgilerin incelenmesini içeren içerik analizine benzer. Burada, araştırma yapmak için insanlardan veri toplanması gerekmez. Dolayısıyla bu, ikincil araştırmanın en iyi örneğidir.
Belgeleri sosyal ilişkiler ve sosyal anlamlar konusunda kanıt olarak kullanırken belgelerin niteliğini göz önünde bulundurmak önemlidir. Anketler ve araştırma görüşmelerinden farklı olarak, kayıtların orijinal olarak araştırma amacı göz önünde bulundurulmadan yayınlandığını/üretildiğini unutmayın. Bir karara varmadan önce belgelerin diğer benzer belgelerle çapraz doğrulamasının yapılması iyi bir uygulamadır.
Belgesel araştırma örnekleri
Aşağıda, şirketlerin günlük etkinliklerine uygulanan belgesel araştırmasının birkaç gerçek hayat örneğini bulabiliriz.
1. Sosyal araştırma çalışmaları
Belgesel araştırması günümüzde yaygın olarak kullanılmasa da, sosyal araştırma çalışmaları yürütmek için başvurulan bir araştırma yöntemidir. Örneğin, Karl Marx ve Emile Durkheim araştırmalarında belgesel araştırmaları yoğun olarak kullanmışlardır.
Karl Marx şöyle belgeler kullanırdı:
- Majestelerinin Fabrika Müfettişleri Raporları
- Kraliyet Komisyonu
- İç Gelir Raporları
Ayrıca Privy Council’in Tıbbi Görevlisi’nin raporlarını, çocukların fabrikalarda çalıştırılmasıyla ilgili raporları, Mısır Yasalarını, Bankacılık Yasalarını ve Galler ve İngiltere için Nüfus Sayımı Raporlarını kullandığına dair bir kayıt da bulunmaktadır.
Sosyolojinin kurucularından biri olan Durkheim, intihar üzerine bir kitap yazdı ve bu kitap, sosyal araştırmalar için belgelerin metodik ve tutarlı bir şekilde kullanılmasının ilk modern örneği olarak kabul edilmektedir.
2. Arşiv araştırması
Sosyoloji alanı, popüler ve uzun süredir devam eden bir belgesel araştırma geleneğine sahiptir. Birçok tarihçi araştırmaları için birincil belgelere başvurur ve bunlara güvenir. Tarihçiler araştırma yaparken tarihi belgelere daha fazla önem verirler. Elbette, biz geliştikçe, e-postalar gibi sanal belgeler bu araştırmacılar tarafından yürütülen araştırma faaliyetlerinde önemli bir rol oynayacaktır.
3. Estetik yorumlama
Belgesel araştırması sadece metinle sınırlı değildir. Resimler, tablolar, videolar, ses dosyaları, anıtlar da araştırma yapmak için kullanılır. Belgesel araştırmacıları sosyal bilimleri incelerken metinlere ek olarak bu araçları da kullanırlar. Bu araçların kullanımı, metin araştırmasının özgünlüğüne katkıda bulunur ya da bulgulardaki sapmalara işaret edebilir.
Bu sapma, araştırmacıların doğru sonuçlara ulaşmak için daha fazla araştırma yapmaları gerektiğini göstermektedir.
Belgesel araştırma metodolojisi
Belgesel araştırması, kapsamlı bir şekilde yürütüldüğü takdirde, bir hipotezin geliştirilmesine veya mevcut bir teorinin kanıtlanmasına ya da çürütülmesine yardımcı olabilir. Bu elbette uygulanan metodolojiye ve yürütülen araştırmanın derinliğine bağlıdır. Araştırmacı, içeriği çıkarmadan önce analiz etmek için kendi ikincil araştırmasını yapmalıdır. Verileri bilimsel olarak ele almalıdırlar.
İçeriğin kalitesini kontrol etmek için bu dört adımlı yaklaşımı izleyin:
- Belgelerin gerçekliği
- Belgelerin güvenilirliği
- Belgelerin temsil gücü
- Belgelerden çıkarılan anlam
Bunlara ayrıntılı olarak bir göz atalım.
Belgelerin gerçekliği
Orijinallik, belgenin kaynağının güvenilir olup olmadığı, kanıtların gerçek olup olmadığı, niyetlerin samimi olup olmadığı ve belgenin oluşturulmasındaki taahhütlerin neler olduğu anlamına gelir. Kaynağın gerçekliği, belgesel araştırmanın birincil kriteridir.
Belgelerin güvenilirliği
Güvenilirlik, bilgi kaynağına inanılmasını sağlayan öznel ve nesnel bileşenler ile verilerin çarpıtma ve hatadan arınmış olup olmadığı anlamına gelir. Bilgi güvenilir olmalı ve belli bir uzmanlık seviyesine sahip olmalıdır.
Belgelerin temsil gücü
Temsil edilebilirlik, belgenin veri noktasının daha kapsamlı bir koleksiyonunu temsil edip etmediğini ifade eder ve incelenen konunun bir toplamıdır. Bununla birlikte, yeni faktörlerin dahil edilmesi nedeniyle belgeler zamanla bozulabilir ve belgelerin temsili olduğundan emin olmak için bir kontrol yapılması gerekir.
Belgelerden çıkarılan anlam
Anlam, bulguların kanıt olarak adlandırılabilecek kadar anlaşılır ve açık olup olmadığı anlamına gelir. Belgeleri incelemenin amacı, önemini ve anlamını anlamaktır. Araştırmacılar, belgenin tarihsel bağlama uyup uymadığını bulmalıdır.
Belgesel çalışmanın avantajları
İşte belgesel araştırma yönteminin avantajları:
- Veriler hazır durumdadır: Veriler çeşitli kaynaklarda hazır olarak bulunmaktadır. Sadece nereye bakacağınızı ve nasıl kullanacağınızı bilmeniz gerekir. Veriler farklı biçimlerde mevcuttur ve asıl zorluk bu verilerden yararlanmaktır.
- Ucuz ve ekonomiktir: Araştırma için gerekli veriler halihazırda toplanmış ve basılı ya da diğer şekillerde yayınlanmıştır. Araştırmacının, pazar araştırması içgörülerini toplamak ve veri toplamak için yaptıkları gibi para ve zaman harcamasına gerek yoktur. Farklı kaynaklardan mevcut verileri araştırmaları ve derlemeleri gerekir.
- Zaman kazandırır: Pazar araştırması yapmak zaman alıcıdır. Yanıtlar beklendiği kadar hızlı gelmeyecek ve küresel yanıtları toplamak çok zaman alacaktır. Tüm referans belgelerine sahipseniz (veya bunları nerede bulacağınızı biliyorsanız), araştırma nispeten hızlıdır.
- Önyargısız: Birincil veri toplama önyargılı olma eğilimindedir. Bu önyargı, katılımcıların yaşı, anketi yaptıkları zaman, anketi yaparkenki zihniyetleri, cinsiyetleri, belirli fikirlere karşı duyguları gibi pek çok faktöre bağlıdır. Söz konusu anket önyargısı olduğunda liste uzayıp gider.
- Veri toplama sırasında bir araştırmacı gerekli değildir: Araştırmacının veri toplama sırasında hazır bulunması gerekmez. Araştırmacının veri kaynağının her noktasında bulunması, özellikle de çeşitli veri kaynaklarını düşünmesi pratikte imkansızdır.
- Hipotez için kullanışlıdır: Mevcut veya gelecekteki olaylara ilişkin çıkarımlarda bulunmak için geçmiş verileri kullanabilir. Geçmiş olayların deneyimlerinden ve bunlar için mevcut verilerden sonuçlar çıkarılabilir.
Yöntemin Dezavantajları
İşte belgesel araştırma yönteminin dezavantajları:
- Sınırlı veri: Veriler her zaman mevcut değildir, özellikle de bir teoriyi çapraz doğrulamanız veya farklı veri biçimlerine dayanarak argümanınızı güçlendirmeniz gerektiğinde.
- Yanlışlıklar: Veriler tarihsel olduğu ve yayınlandığı için, verilerin doğru olup olmadığını tespit etmenin neredeyse hiçbir yolu yoktur.
- Eksik belgeler: Çoğu zaman, belgeler eksik olabilir ve konuyla ilgili başvurulacak ek belgeler olup olmadığını bilmenin bir yolu yoktur.
- Bağlam dışı veriler: Araştırmacının başvurduğu veriler bağlam dışı olabilir ve araştırmacının incelemeye çalıştığı kavramla uyumlu olmayabilir. Bunun nedeni, orijinal veriler oluşturulurken araştırma hedefinin düşünülmemiş olmasıdır. Araştırmacılar genellikle ellerindeki mevcut verilerle yetinmek zorundadır.
QuestionPro, işletmenizi sektörünüzde ön plana çıkarabilecek karmaşık içgörüleri ortaya çıkarmak için en iyi pazar araştırma platformunu sağlar.
